آی سورتر تولیدکننده دستگاه سورتینگ

فرایند سورتینگ محصولات کشاورزی در بیشتر موارد به صورت دستی توسط افراد انجام می‌شود. در موارد خاصی این کار با استفاده از دستگاه‌های مکانیکی سنتی صورت می‌گیرد که هزینه ‌بر و غیر بهینه بوده و نیاز زیادی به تعمیرات و نگهداری دارند. بسیاری از این دستگاه‌ها نیاز به حضور تعدادی از افراد برای کار کردن دارند. بعضی از این دستگاه‌ها نیز در شرایط مختلف عملکرد یکسان و مناسبی ندارند. علاوه بر این ماشین‌های سنتی توانایی زیادی در جدا کردن اشیای خارجی از محصولات را ندارند. دستگاه سورتینگ iSorter تمام این مشکلات را برطرف کرده است.

یک دستگاه سورتینگ خوب باید شرایط زیر را داشته باشد:

• بتواند اشیای خارجی و محصولات نامرغوب را در شرایط مختلف محیط جدا کند
• تجهیزات آن کمترین نیاز به تنظیمات را داشته باشد
• حجم زیاد محصولات را سورت کند
• یک سازه مناسب داشته باشد که به محصولات آسیب وارد نشود
• کمترین مصرف انرژی ممکن را داشته باشد

مزایای استفاده از دستگاه سورتینگ

سورتینگ محصولات کشاورزی یک گام مهم در صنایع غذایی به حساب می‌آید، چرا که کیفیت محصول نهایی به میزان دقت در سورتینگ بستگی زیادی دارد. کشاورزان و شرکت‌های بسته‌بندی در حال حاضر عمدتا از روش‌های سنتی برای جداسازی محصولات خود استفاده می‌کنند. این کار علاوه بر دقت پایین، نیاز به تنظیم مداوم دستگاه دارد.

عدم تاثیر شرایط آب و هوایی بر دستگاه سورتر هوشمند

شرایط نامناسب جوی گاهی باعث می‌شود تا میزان مواد زائد مثل سنگ و کلوخ که هنگام برداشت محصول با آن همراه می‌شود، افزایش یابد. این مسئله کار بسیاری از روش‌های سورتینگ سنتی را سخت کرده یا به کلی مختل می‌کند. بنابراین معمولا در این شرایط مجبور به تعویق سورتینگ می‌شوند. دستگاه سورتینگ iSorter با استفاده از مکانیزم خاص و سیستم تشخیص و دسته‌بندی هوشمند در تمام شرایط می‌تواند کار خود را به درستی انجام دهد.

عدم نیاز به تنظیم مداوم

بیشتر دستگاه های سورتینگ با تغییر شرایط نیاز به انجام تنظیمات مجدد دارند. این تغییرات در بسیاری از موارد به صورت مکانیکی است. در چنین شرایطی دست یافتن به نتایج مشابه بسیار مشکل است. در سوی دیگر اما، در دستگاه های سورتینگ هوشمند، تمام تنظیمات در صورت نیاز درون محیط کاربری انجام شده و نیازی به تغییرات سخت‌افزاری و مکانیکی وجود ندارد. بنابراین با تغییر شرایط یا حتی تغییر نوع محصول، تنظیم دستگاه به سرعت و سهولت انجام می‌شود. از آنجا که دستگاه های سورتینگ هوشمند نیاز اندکی به نظارت و تنظیم دارند، کشاورزان یا کاربران دستگاه تنها کافی است چند دقیقه صرف راه‌اندازی دستگاه کرده و باقی زمان خود را به کارهای دیگر بپردازند.

همیشه آماده به کار بودن دستگاه سورتینگ

کشاورزان، باغداران و شرکت‌های بسته‌بندی بایستی میزان سود و هزینه به کارگیری، آموزش و نگهداشتن نیروهای انسانی را با هزینه خرید و نگهداری دستگاه سورتینگ هوشمند مقایسه کرده بین این دو یکی را انتخاب کنند. گذشته از اینکه پیدا کردن نیروی کار مناسب و خوب کار سختی است، استفاده از دستگاه سورتینگ به طور معمول باعث صرفه‌جویی 80 درصدی در هزینه‌ها می‌شود. در صورت استفاده از دستگاه سورتینگ، نیاز به استخدام، آموزش، کارهای اداری، بررسی ورود و خروج و مرخصی و مسائل حقوقی از بین خواهد رفت. دستگاه سورتینگ همواره آماده کار با دقت و سرعت یکسان است. برای مثال یک دستگاه سورتینگ سنتی به چهار یا پنج نفر برای کار نیاز دارد در صورتی که دستگاه سورتینگ هوشمند حداکثر به یک یا دو نفر نیاز دارد که این افراد هم لزومی به حضور و مراقبت دائمی از دستگاه ندارند. بنابراین استفاده از این دستگاه می‌تواند کاهش چشمگیری در هزینه‌ها داشته باشد.

صرفه جویی در زمان

میزان صرفه‌جویی زمانی که دستگاه سورتینگ ایجاد می‌کند در شرایط مختلف متفاوت است. با این وجود به طور معمول می‌توان آن را در حدود 30 درصد در نظر گرفت. اگر یک کشاورز یا باغدار روزانه 10 ساعت را صرف برداشت و بسته‌بندی کند، با وجود این دستگاه این میزان می‌تواند به 8 ساعت برسد. این دستگاه را می‌توان در هنگام ورود محصول به انبار یا خروج از آن استفاده کرد.

افزایش کیفیت و بهره‌وری

وجود اشیای خارجی، زائد و محصولات نامرغوب می‌تواند باعث از بین رفتن و کاهش کیفیت محصولات شود. دستگاه سورتینگ با جدا کردن به موقع این موارد، باعث افزایش کیفیت محصول می‌شود. از طرف دیگر وجود موارد زائد هزینه نگهداری محصول را نیز افزایش می‌دهد. برای مثال در صورتی که وزن کل محصول 1000 تن بوده و 5 درصد آن خرابی باشد، با استفاده از دستگاه سورتر و جداسازی این خرابی‌ها، هزینه انبارداری، نگهداری (مثلا خنک نگهداشتن برای بعضی محصولات) و حمل و نقل 50 تن ماده از مخارج کم خواهد شد.

رابط کاربری گرافیکی دستگاه سورتینگ هوشمند

دستگاه های سورتینگ معمولا دارای اجزا و سنسورهای زیادی بوده و هر تغییر یا تنظیم کوچک می‌تواند بر روی میزان خروجی نهایی آن و هزینه سورت اثرگذار باشد. برای کنترل پارامترهای موثر و نظارت بر آنها، دستگاه سورتر iSorter از یک رابط کاربری گرافیکی استفاده کرده است که در آن درصد محصول سالم و خراب، میزان تناژ لحظه‌ای دستگاه، مقادیر سنسورها و بسیاری از اطلاعات دیگر مربوط به دستگاه در دسترس و قابل کنترل است.

حمل مناسب و سالم محصول

دستگاه های سورتینگ سنتی تماس زیادی با محصولات دارند. هر گونه تماس محصولات خوراکی با اجسام خارجی می‌تواند باعث کاهش کیفیت یا خراب شدن آن شود. بنابراین کاهش تماس با محصول مخصوصا تماس‌های مخرب، یکی از مسائل مهم و از اولویت‌های صنعت غذایی محسوب می‌شود. دستگاه های سورتینگ هوشمند می‌توانند بدون هرگونه تماس با محصول، فرایند تشخیص محصول سالم و همچنین جداسازی آنها از ضایعات را انجام دهند. این مسئله همچنین هزینه تجهیزات و قطعات متحرکت را نیز کاهش داده و سرعت عملکرد دستگاه را افزایش می‌دهد.

انواع دستگاه سورتینگ

دستگاه‌های سورتینگ برای جداسازی محصولات مختلفی استفاده می‌شود. دستگاه سورتر برای جداسازی هر محصول باید ویژگی‌های متناسب با همان محصول را داشته باشد. قیمت محصول، حجم مورد نیاز سورت در ساعت، اندازه هر دانه محصول و میزان تغییرات در بین دانه‌ها از جمله مواردی است که نوع دستگاه را تعیین می‌کند. دستگاه سورتر برای محصولات کشاورزی مختلفی استفاده می‌شود، از جمله:

سورتر پسته

سورتر برنج

و غیره

جداسازی، مرتب کردن و یا سورتینگ دانه ها و محصولات زراعی از جمله مراحل تولید محصول است. در این مرحله محصولات آماده ارسال به مناطق مختلف می‌شوند. فرایندی که در آن از انواع ماشین سورتینگ استفاده می‌شود. برخی دستگاه‌ها مجهز به انواع مکانیسم نوری مانند دوربین هستند که ویژگی‌های ظاهری را مو به مو رصد می‌کنند. به این ترتیب، شکل، رنگ، اندازه و سایر ویژگی‌های محصولات را بصورت دقیق بررسی کرده و از یکدیگر جدا می‌سازند. پس از اتمام این مرحله، محصولات آماده بسته بندی و توزیع به مناطق مورد نظر می‌شوند.

استفاده از ماشین های مخصوص سورتینگ

مرتب سازی به فرایند شناسایی مواد برروی یک سیستم که وظیفه انتقال محصولات را با اهداف خاص و برای مقاصد خاص دارد، گفته می‌شود. درحالیکه جداسازی یا سورتینگ دستی به کارگرانی متکی است که با شناسایی محصولات، آنها را دسته بندی کرده و ضایعات را حذف می‌کنند. در این روش در عین اینکه نیروی کار، هزینه و زمان زیادی می‌برد، احتمال خطا، دخالت سلیقه شخصی و دشواری بخصوص در محصولات ریز دانه نظیر حبوبات و آجیل نیز وجود دارد و محصولات را با کیفیت متفاوتی دسته بندی می‌کند. بنابراین، استفاده از دستگاه‌های مختلف رواج یافت که در آن علاوه بر دقت بالا امکان سورت محصولات با حجم انبوه نیز فراهم می‌شود.

تنوع محصولات کشاورزی نه تنها در ابعاد، بلکه در نحوه نگهداری، مدت زمان لازم برای انتقال و همچنین نحوه استفاده متفاوت است. بنابراین دستگاه‌های مختلفی برای انجام عملیات سورتینگ طراحی و تولید شده‌اند که هرکدام کارایی خاص خود را دارند. ازجمله مزایای استفاده از روش مکانیزه در عملیات سورتینگ و جداسازی را می‌توان اینگونه ذکر نمود:

• بررسی در چند مرحله در زمانی کوتاه
• کاهش هزینه نیروی کار
• صرف زمان کمتر
• امکان پیاده سازی استراتژی بهینه سازی
• بسته بندی کارآمد
• افزایش دقت
• پردازش سریع سفارشات
• افزایش حجم سفارشات بدون اضافه شدن نیروی کار
• احتمال آسیب کمتر در حین سورتینگ و غربال سازی

طبقه بندی محصولات زراعی براساس نور در هر عمل پردازش ضروری است. ماشین سورتینگ دانه‌ها پس از بررسی به وسیله پرتوهای نوری می‌تواند مواد غذایی را از سایر ضایعات نظیر پلاستیک مجزا ساخته و یکی از مهمترین الزامات ایمنی مواد غذایی را محقق سازد. به این ترتیب می‌توان به محصولی خالص‌تر و با کیفیت بیشتری دست یافت. ماشین سورتر نوری از فناوری‌های متنوعی نظیر دوربین، چراغ و نرم‌افزار برنامه‌ریزی ماشین تشکیل شده است. این دستگاه نقایص ظاهری محصول را با توجه به رنگ، شکل و بافت آن‌ها مشخص می‌سازد.

سورتینگ براساس رنگ اغلب برای مواد غذایی مانند قهوه، آجیل و محصولات روغنی استفاده می‌شود. هدف تفکیک دانه‌هایی است که با تغییر رنگ سم‌هایی نظیر آرگوت را بوجود آورده‌اند یا بیش از حد رسیده‌اند. با استفاده از این نوع دستگاه استانداردهای ایمنی مواد غذایی به همراه سیستم مرتب سازی به صورت همگام عمل می‌کنند. یک ماشین سورتر هوشمند به طور خودکار ناخالصی‌ها را از مخلوط آجیل برداشته و با پردازش عمیق از محصول اصلی خارج می‌کنند. این عمل به کشاورزان و شرکت‌های تولید کننده کمک می‌کند که به سرعت میوه‌ها یا آجیل‌های خوب را از سایر محصول با کیفیت پایین‌تر جدا کنند، علاوه بر صرفه‌جویی در زمان هزینه پردازش کمتر بوده و راندمان بالاتری نیز خواهد داشت.

ماشین سورتینگ صفحه لرزشی (VIBRATING SCREEN SEPARATOR)

این دستگاه مجهز به صفحه نمایش لرزشی است که از آن برای درجه بندی و جداسازی مواد در ابعاد بالا استفاده می‌شود. این ماشین سورتینگ به دلیل دوام و اطمینان از صحت فرایند جداسازی از محبوبیت زیادی برخوردار است. صفحه مستطیل شکل استفاده شده در این ماشین سورتینگ با سطح لرزش متفاوت باعث جدا شدن دانه‌ها با ویژگی‌های متفاوت می‌شود. همچنین تعبیه صفحات متعدد می‌تواند فرایند جداسازی را طی چند مرحله و براساس ویژگی‌های متفاوت انجام دهد.

ازجمله مزایای استفاده از این دستگاه می‌توان به سهولت کار با دستگاه، امکان تنظیم شیب صفحه و شدت لرزش اشاره کرد. امکان تعویض و یا تمیز کردن صفحات به آسانی ممکن است. این دستگاه با فناوری ساده و در عین حال کارایی زیاد استهلاک کمی دارد بنابراین برای نگهداری و یا تعمیر این دستگاه‌ها نیازی به صرف هزینه گزاف نیست.

ماشین سورتینگ لرزش دورانی (VIBRATORY SEPARATOR)

دستگاه سورتینگ لرزشی صنعتی بصورت دورانی، دانه‌های گیاهی را غربال می‌کند. راندمان این دستگاه بسیار بالا است و طراحی ماشین به گونه‌ای است که محصولات با کیفیت مشابه را به خوبی دسته بندی می‌کند. این جدا کننده صنعتی دارای صفحه دایره شکل است که در آن دانه ها با ظرفیت بالا درجه بندی می‌شوند. این دستگاه در صنایع متعدد ازجمله مواد غذایی، متالورژی، مواد شیمیایی و دارویی کاربرد دارد.

این ماشین سورتینگ حاوی مکانیسم تعلیق لاستیک جامد است که لرزش بیشتری را منجر شده و به این ترتیب توان عملیاتی بالاتری را بخصوص در دانه‌های با وزن متفاوت خواهد داشت. تعبیه 4 مونتاژ لاستیکی باعث ایحاد لرزش پایدارتری در الک می‌شود که لرزش را در سیستم کاملاً ایزوله می‌کند. برخلاف فنرهای فلزی در سورترهای گرد معمولی، سیستم تعلیق لاستیک باعث انتقال نیروی مستقیم بیشتر به صفحه شده و ظرفیت غربالگری را بالاتر می‌برد.

یکی از ویژگی‌های مهم ماشین سورتینگ لرزشی دورانی، سهولت تحرک آن است که به اپراتورها امکان می‌دهد که بدون نیاز به تجهیزات اضافی، مانند لیفتراک برای حرکت اسکرینر، حرکت سیگنال ارتعاشی دایره‌ای را به راحتی در تمامی دانه‌ها و در فرایندهای مختلف منتقل کند. همچنین چهار چرخ کاستور که در آن جداکننده صفحه نمایش گرد نصب شده است، این دستگاه غربال دایره‌ای را متنوع و کاربردی می‌کند.

دستگاه سورتینگ صنعتی

این دستگاه با کارایی بالا و یک حرکت لرزش غباری برای انواع دانه‌ها در ابعاد و وزن‌های متفاوت مناسب است. این دستگاه با طراحی منحصر به فرد برای سورت کردن محصولات صنعتی و در وسعت انبوه مناسب است. این دستگاه اغلب برای دانه‌های خشک استفاده می‌شود؛ از جمله می‌توان به سورتر برنج، سورتر پسته، سورتر حبوبات، سورتر سبزیجات و غیره اشاره کرد.

تعبیه دو درب در اطراف دستگاه باعث می‌شود که کار با آن ساده‌تر و سریعتر باشد و همچنین بهره‌وری گیاهان را افزایش می‌دهد و باعث کاهش زمان خرابی و فساد دانه‌ها می‌شود. این دستگاه همچنین با داشتن حرکت کنترلی کنار هم و یک توزیع کننده، قادر به جدایی بسیار بهتری است که کیفیت محصول شما را بهبود می‌بخشد و باعث افزایش اعتماد مشتری می‌گردد. استفاده از فناوری ژراسیون (GyraSift ) کمک می‌کند تا مواد با اشکال مختلف با زوایای متفاوت از هم جدا شوند. ایجاد فرکانس‌های بالاتر و افزودن چرخش بیشتر در هر دقیقه باعث توانایی بیشتر این دستگاه نسبت به سایر ماشین‌های سورتینگ می‌شود.

حرکت جانبی به یک طرف همراه با حرکت تند و تیز صافی باعث می‌شود که مواد با اشکال مختلف، بخصوص دانه‌های خشک با حداکثر کیفیت سورت شوند.

دانه‌های گیاهی براساس ویژگی‌های آن‌ها می‌توانند سورت شوند، صافی و زبری سطح، کوچک و بزرگی، الگو و اشکال ظاهری، رنگ، سختی و نرمی محصول عواملی هستند که می‌توانند معیار سنجش و ارزیابی محصولات گیاهی باشند. دستگاه‌های سورتر تولید شده از فلزات مستحکمی است که با فن آوری ارتقا یافته با تقویت کارایی فرایند غربالگری و افزایش ظرفیت سعی در افزایش کیفیت محصولات کشاورزی و افزایش سودآوری می‌کند. وجود مانیتورهای رصد جزء به جزء باعث شده است که طبقه‌بندی، جداسازی و حتی غبار روبی محصولات به خوبی انجام شود.

محصولات زراعی شامل میوه، غلات، حبوبات و انواع گیاهان است که بسته به شرایط اقلیم، عوامل وراثتی، ژنتیکی و نحوه کشت، محصولات با ویژگی‌های متفاوتی بوجود می‌آید. وجود تفاوت‌هایی در رنگ، اندازه، میزان رطوبت محصول و… که ارتباط مستقیمی برروی کیفیت و درنهایت قیمت محصولات کشاورزی می‌گذارند عاملی است که تولید کنندگان و فروشندگان را به سورتینگ و یا درجه بندی محصولات وا دارد. درگذشته، از انواع روش‌های سنتی و دستی برای سورت کردن محصولات زراعی استفاده می‌شد و امروزه باتوجه به تولید انبوه و افزایش لزوم دقت در درجه بندی محصولات، انواع دستگاه‌های سورتینگ یا همان سورتر ابداع شده و مورد استفاده قرار می‌گیرد.

دانه‌های گیاهی ازجمله محصولاتی است که به دلیل ویژگی‌های فیزیکی و دشواری بررسی دقیق و جزء به جزء ملزم به استفاده از دستگاه‌های پیشرفته است. بطور کلی، دستگاه سورتینگ قادر به مرتب سازی هرنوع ماده جامدی هست. تنها تمایز مواد قابل طبقه بندی در ابعاد آن‌هاست. محصولات می‌توانند بصورت دانه‌های خوراکی باشند، ازجمله گندم، چاودار، برنج و… یا حبوبات و غلات و یا از انواع آجیل باشند. موارد زیر در هنگام انجام فرایند سورتینگ توسط دستگاه به دقت مورد بازبینی قرار می‌گیرد.

• جدا کردن بذر از علف‌های هرز؛
• تمیز کردن غلات و دانه‌ها از نواقص و ناخالصی‌؛
• پاک کردن دانه‌ها از میکروب و یا آسیب‌های احتمالی؛
• جدا کردن دانه‌های سالم و یکدست از دانه‌های پوسته پوسته یا بی کیفیت؛
• از بین بردن ناخالصی‌هایی که می‌توانند مواد مضر بوده و برای سلامتی خطرناک باشند.

مزایای سورتینگ دانه های گیاهی و انواع آجیل ها

بطورکلی سورت کردن به معنی جدا کردن نوع خاصی از محصول براساس یک یا چند معیار است. این معیارها می‌توانند رنگ، شکل، اندازه، وزن، ترکیب و یا ساختار آن‌ها باشد. فرایند مرتب سازی و سورت کردن محصولات کشاورزی برای حمل و نقل بهتر و حفظ کیفیت محصولات است. استانداردسازی، درجه بندی و سورت کردن، اولین گام در زنجیره تولید ارزش افزوده در محصولات کشاورزی و زراعی است. زیرا در یک کانال، بازار به سمت مصرف کننده سوق می‌یابد. قیمت یک محصول باید متناسب با کیفیت آن باشد و ارزیابی آن بستگی به سیستم درجه بندی و استانداردسازی دارد. از این رو وظیفه توسعه دهندگان صنعت کشاورزی این است که با درجه بندی کالاهای مختلف به کمک دستگاه سورتر، علاوه بر ارتقای سطح کشاورزی، ارتباط مناسبی با بازار مصرف برقرار کرده و این توانایی را در کشاورزان و فروشندگان محصولات کشاورزی فراهم سازند که ارتباط مناسبی را میان خریداران و فروشندگان برقرار کنند.

باتوجه به تغییر در کیفیت محصولات کشاورزی بخصوص دانه‌های گیاهی همچون حبوبات و آجیل‌ها برای پیوند دادن قیمت محصولات به نسبت تغییرات درجه و کیفیت، انجام عملیات سورتینگ ضروری است. همچنین لازم است که درجه بندی محصولات بصورت کاملاً علمی و توسط دستگاه‌های پیشرفته صورت گیرد. ارزیابی عینی محصولات از جنبه‌های مختلف کیفیت باعث می‌شود که فروشندگان بتوانند کیفتی را که ارائه می‌دهند توصیف کنند و خریداران آنچه را که در بازار به آن‌ها پیشنهاد می‌شود را بهتر و با رضایت بیشتری خریداری نمایند.

استانداردسازی اصطلاحی است که به درجه بندی محصولات محدود نمی‌شود و شامل طیف وسیعی از معیارها و ملاک‌هایی است که توسط متخصصان و سازمان‌ها و دپارتمان‌های مخصوص صنایع غذایی تدوین و تعریف می‌شوند. در اینجا ما به طور خاص به بحث سورتینگ و درجه بندی محصولات به وسیله سورترهای مکانیکی خواهیم پرداخت. ابتدا استانداردهای درجه بندی کالا ارائه می‌شود و سپس کالاها طبق استانداردهای پذیرفته شده درجه بندی می‌شوند. اما اگر این مشخصات کیفیت از فروشنده تا فروشنده متفاوت باشد، در مورد درجه آن سردرگمی زیادی ایجاد می‌شود. درجه بالاتر یک فروشنده ممکن است نسبت به درجه دوم یک فروشنده پایین باشد. این در شرایطی است که خریداران اعتماد به درجه بندی را از دست می‌دهند. برای جلوگیری از این شرایط، لازم است که معیارهای درجه‌ای ثابت داشته باشیم که به صورت جهانی پذیرفته شده و توسط همه دنبال می‌شود.

در حال حاضر کالاهای کشاورزی متعددی وجود دارد که براساس استانداردهای جهانی درجه بندی و تعیین کیفیت می‌شوند. بنابراین برای دستیابی به بازارهای جهانی لازم است که حین سورت کردن محصولات به این معیارها توجه کافی شود. درواقع درجه بندی و استانداردسازی یک عملکرد بازاریابی است که به محصول ارزش بیشتری می‌بخشد. بدون استانداردسازی سردرگمی در بازار فروش محصولات بوجود می‌آید و حتی ممکن است باعث فروش ناعادلانه محصولات نیز گردد.

اثر سورتینگ دانه‌ها و آجیل و خشکبار بر ایجاد مشاغل جانبی و فروش دانه‌های گیاهی

در حال حاضر بازار اصلی فروش محصولات ریز دانه از قبیل حبوبات و یا آجیل‌هایی مانند پسته در خارج از کشور است. سالانه میلیون‌ها دلار ارز خارجی و دلار از طریق این صنعت وارد کشور می‌شوند. بنابراین، توجه به تمامی معیارها و شاخص‌های جهانی برای فروش بهتر ضروری است.

معیارهای استانداردسازی مشترک با بحث درجه بندی می‌تواند براساس خصوصیات خاصی ازجمله وزن، اندازه، رنگ، شکل ظاهری، بافت، میزان رطوبت، طول اصلی ماده، رسیدگی محصول، شیرینی، طعم، محتوای شیمیایی و… تعیین شوند که هرکدام درجه خاصی را به محصول می‌بخشند. دسته بندی محصولات پس از انجام فرایند سورتینگ می‌تواند طی چند مرحله منجر به ایجاد اشتغال و ارزش افزوده شده و محصولاتی متنوع را در اختیار تولید کنندگان و همچنین واسطه‌ها قرار می‌دهد. فرآوری محصولات روش‌های مختلف خشک کردن، که صرفا منظور خشک کردن توسط آفتاب نیست؛ روغن‌گیری، تولید محصولاتی که دانه‌های سورت شده بصورت مستقیم و یا غیرمستقیم در تولید آنها دخیل هستند از جمله موارد قابل ذکری که می‌توان اشاره نمود.

درواقع سورت کردن دانه‌های مختلف صرفا به معنی جدا کردن محصولات با کیفیت از موارد با کیفیت پایین‌تر نیست، بلکه می‌توان با استفاده از این تکنولوژی تعیین کرد که کدام نوع محصولات مناسب مصرف خام بوده و یا می‌توان طی فرایند روغن‌گیری و یا فرآوری محصولات با کیفیت متوسط را بدون دور ریز و یا هدر رفت مورد استفاده قرار داد. همچنین نحوه تعیین قیمت نیز از جمله مواردی است که براساس سورتینگ و کلاس بندی محصولات در دسته‌های با کیفیت، کیفیت متوسط و بدون کیفیت میسر می‌گردد.

 همچنین صنعت بسته‌بندی صرفا جمع آوری محصولات و قرار دادن آن‌ها در ظروف مخصوص نیست، ایجاد برند، طراحی بسته‌های مختلف متناسب با نیاز مصرف کننده، تفکیک محصولات به کمک سورتر بسته به درجه کیفیت و تناسب با نوع محصولات مورد مصرف می‌تواند منجر به ایجاد مشاغل جانبی در کنار سورتینگ دانه ها و محصولات زراعی گردد. بخصوص در محصولاتی نظیر آجیل که از نظر اقتصادی جزء محصولات استراتژیک و غنی از مواد مغذی هستند، کیفیت آجیل‌های صادراتی بخصوص پسته به همراه بسته‌بندی مناسب و متناسب با نیاز مشتریان می‌تواند باعث رشد و رونق صادرات محصولات سنتی با برند ایران شده و منبع خوبی برای ورود ارز به کشور گردد. لذا برای حضور موفق در بازار رقابتی خارج از کشور، بهره گیری از سورتر پسته برای سورت و مرتب سازی پسته‌ها می‌تواند نقش به سزایی در افزایش فروش صادرکنندگان داشته باشد.

محصولات کشاورزی به ویژه میوه و سبزیجات بخش مهمی از تجارت را در سطح ملی و بین المللی تشکیل می‌دهند. از جمله عملیات پس از برداشت و در حین جابجایی میوه و سبزیجات، درجه بندی و مرتب سازی آن‌ها است که نقش مهمی در حذف مواد نامطلوب و یا اضافی و بدست آوردن محصولی مرغوب و با کیفیت دارد. اصطلاح سورتینگ و یا مرتب سازی به معنی طبقه بندی و یا جدا کردن محصول از سایر مواد است. به نوعی حفظ موارد ضروری و حذف مواد غیرضروری است که طی یک سری فعالیت‌ها و با روش‌های مختلف محصولات از یکدیگر جدا می شوند. محصولات کشاورزی با هدف به دست آوردن موادی مطابق با معیارهای خاص به کمک سورتر ها مرتب می‌شوند که این معیارها می‌تواند براساس نوع، اندازه، تقاضای بازار و… باشد. در مرحله بعد از مرتب سازی لازم است که به معنای درجه بندی یا سورت مواد توجه شود. درجه بندی یا طبقه بندی به فرایند جداسازی مواد غذایی و محصولات کشاورزی براساس کیفیت، اندازه، وزن و ویژگی‌های ظاهری آن‌ها گفته می‌شود، این تکنیک به طور گسترده به عنوان اولین قدم در فرآوری میوه‌ها‍، سبزیجات و حبوبات، همچنین برای محصولات دامی نظیر گوشت، تخم مرغ و ماهی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

در حالی که در نتیجه مشکلاتی نظیر خشکسالی، وجود آفات و یا بیماری گیاهان، پوسیدگی یا آسیب جسمی باعث بازده ضعیف محصولات کشاورزی می‌شود، مرتب سازی و جداسازی محصولات برداشت شده خوب از بد می‌تواند منجر به افزایش درجه کیفیت محصولات شود. در محصولات کشاورزی، سورت کردن به سری فعالیت‌هایی گفته می‌شود که محصولات خوب و بد از یکدیگر تفکیک می‌شوند و یا جدا کردن محصولات سالم از نظر جسمی با محصولات آسیب دیده و همچنین غربال محصولاتی که در آن سایر اشیاء اضافی جدا می‌شود. غربال برای از بین بردن قسمت‌های غیر قابل خوراکی یا قطعات دارای نقص یا برش مواد اولیه به اندازه مناسب برای پردازش بیشتر استفاده می‌شود؛ مانند جدا کردن گندم از شاخ و برگ.

اغلب مواد غذایی پیش از ورود به فروشگاه‌ها و مراکز عرضه محلی، بصورت قابل توجهی فرآوری و پردازش می‌شوند. مؤلفه اصلی این پردازش شامل مرتب سازی، درجه بندی، پیرایش یا غربال، دهلینگ (Dehulling) و حتی تخریب می شود.

اهمیت درجه بندی محصولات کشاورزی به کمک سورتر مکانیکی و دستی

به منظور ارسال محصولات کشاورزی به بازار مصرف کننده و فروش محصولاتی با ارزش افزوده بالاتر و در عین حال به حداقل رساندن آسیب‌های احتمالی به آن‌ها، محصولات کشاورزی با توجه به ابعاد و کیفیت آن‌ها در یک طبقه خاص قرار می‌گیرند. از این طبقه بندی برای مرتب سازی و اختصاص آن‌ها به کانال‌های مختلف فروش استفاده می‌شود. هر کالایی ممکن است در هنگام تخصیص مناسب با توجه به مشخصات دقیق آن، درآمد بهتری داشته باشد. معمولاً محصولات کشاورزی با درجه بالاتر و بز‎‎‎رگتر درآمد بیشتری را ایجاد می‌کنند. درجه بندی سنتی وابسته به انسان بود و بعدها از دستگاه‌های مکانیکی به نام سورتر برای تمایز محصولات کشاورزی براساس ابعاد و وزن آن‌ها استفاده شد. امروزه روش مکانیزه سورتینگ به عنوان روشی معتبر برای درجه بندی و مرتب سازی شناخته می‌شود.

اخیراً، با ظهور الگوریتم‌های پردازش تصویر، تکنیک‌های بازرسی بصری برای تکمیل فرآیند اضافه شده‌اند. آن‌ها غالبا به صورت دستی تنظیم شده و جایگزین چشم انسان می‌شدند و این امکان را به وجود می‌آورد که بسیاری از نقایص را تشخیص دهد که انسان با سریعتر شدن سرعت نمی‌تواند آن‌ها را تشخیص دهد. موج جدید الگوریتم‌های هوشمند برای درجه بندی و مرتب سازی بسیار قدرتمندتر از الگوریتم‌های تحلیل بصری سنتی است: آن‌ها دارای قابلیت یادگیری خودکار هستند که عملکرد تشخیصی را بسیار فراتر از سرعت و دقت هر اپراتور آموزش دیده تضمین می‌کند.

برای اهداف بازاریابی، میوه‌ها و محصولات کشاورزی به طور کلی و بر اساس ویژگی‌های ظاهری و درونی درجه بندی و سورتینگ می‌شوند. برخی ویژگی‌های بارز بصری را با لمس کردن و گاهی بو کردن میوه می‌توان مورد بازبینی قرار داد. این روش به دلیل عملی بودن و سادگی متداول‌ترین روش سورت کردن است. به همین دلیل تحقیقات گسترده‌ای برای اتوماسیون سازی روند بازرسی بصری انجام می‌شود. پیشرفت‌های مداوم در زمینه‌های پردازش تصویر و شناسایی الگوهای ارائه منجر به ساخت ابزارها و تکنیک‌های مؤثر برای سیستم‌های پیشرفته که قادر به تفکیک و مرتب سازی هر محصول کشاورزی هستند، شده است.

مزایای درجه بندی محصولات به کمک سورتر و یا به روش دستی

درجه بندی محصولات کشاورزی یک عمل بسیار مهم است زیرا سود بالایی را به کشاورز می‌رساند و علاوه بر اینکه کاربری محصولات را بهبود می‌بخشد، باعث بهبود کلی سیستم بازاریابی نیز می‌گردد. میوه‌های درجه بندی شده در بازار صادرات از استقبال بیشتری برخوردار می‌شوند و همچنین سورت کردن محصولات می‌تواند تلفات ناشی از حمل و نقل محصولات را تا حد قابل توجهی کاهش دهد.

درجه بندی و سورت کردن محصولات کشاورزی توسط سورتر مزایای زیادی را در پی دارد که اجمالا به برخی از آن‌ها اشاره می شود:

• محصولات درجه بندی شده قیمت بهتری را در بازار به دست می‌آورند؛
• درجه بندی کمک می‌کند تا اعتماد به نفس بیشتری بین خریداران و تولید کنندگان ایجاد شود؛
• با تسهیل خرید و فروش محصول بدون انتخاب شخصی، بازده بازاریابی افزایش خواهد یافت؛
• با سورت کردن محصولات از هزینه سنگین بازاریابی در بسته بندی و حمل و نقل می‌توان جلوگیری کرد؛
• افزایش سود توزیع کنندگان؛
• افزایش سود تولید کنندگان؛
• درجه بندی یکنواختی محصول را در یک درجه خاص بهبود می‌بخشد و به عنوان پایه قیمت محسوب می‌شود.

روش های درجه بندی محصولات کشاورزی

به طور کلی براساس خصوصیات فیزیکی و ظاهری محصولات کشاورزی نظیر وزن، اندازه، رنگ، شکل، وزن مخصوص و همچنین هرنوع آفت، بیماری یا آسیب، آن ها را درجه بندی و مرتب می‌نمایند. برای بازاریابی روش‌های شناخته شده سورتینگ میوه و محصولات کشتی بجز بررسی کارشناسان و بازبینی توسط افراد از دستگاه های خاص نیز استفاده می‌شود. در هر دو روش، محصول براساس اندازه طبقه بندی می‌شود. با این حال، سیستم‌های درجه بندی الکترونیکی براساس آخرین استانداردهای ملی و بین المللی طبقه بندی می شوند. این معیارها در هر کشور و بسته به نیاز بازار متفاوت است. سورت دستی در عین کارآمدی هزینه بر و وقت گیر است. به همین دلیل کشاورزان برای کاهش کمبود نیروی کار، صرفه جویی در وقت و ارتقای سطح کیفیت درجه بندی از روش مکانیکی استفاده می‌کنند.

درجه بندی یا سورت سنتی به کمک نیروی انسانی

درجه بندی سنتی یا دستی وابسته به انسان بود، مرحله درجه بندی بصورت سنتی معمولاً بلافاصله پس از برداشت محصول صورت می‌گرفت. در این روش محصولات براساس درجه کیفیت، میزان رسیدگی محصول و اندازه آن‌ها درجه بندی و سورت شده ؛ سپس از بسته بندی به مراکز فروش، بازارهای دور و نزدیک منتقل شده و یا برای ذخیره سازی به سردخانه‌ها منتقل می‌شدند.

سورت کردن به روش سنتی و بوسیله دست توسط کارگران و یا کشاورزان صورت می‌گرفته، که نیازمند تجربه، دقت و توجه به ویژگی‌های ظاهری محصولات بود. توجه کامل به وضعیت ظاهری محصولات معیار کافی برای دسته بندی و درجه بندی نخواهد بود. علاوه بر آن اهمیت زمان در بسته بندی و انتقال محصولات کشاورزی بخصوص در میوه‌هایی با احتمال فساد باعث شد که تمایل به استفاده از روش‌های مکانیزه سورتینگ و درجه بندی بیشتر شود.

سورترها و یا جداکننده‌های مکانیکی چگونه به بازار فروش وارد شدند؟

ماشین‌های طراحی شده یا همان سورترها با هدف سورت محصولات کشاورزی از چند جنبه محصولات را بررسی کرده و سپس دسته بندی می‌کنند. در حالت ساده دستگاه براساس ویژگی‌های ظاهری و براساس وزن، هرکدام را در یک دسته قرار می‌دهند. اندازه‌گیری وزن مکانیکی به دلیل ساختار ساده و قابل اطمینان، سال‌هاست که از محبوبیت زیادی در بین تولید کنندگان و کشاورزان برخوردار است. در مرتب سازی مکانیکی از دستگاه‌هایی استفاده می‌کنند که محصولات در آن معمولا در یک تسمه نقاله یکدست و یکپارچه می‌شوند. به این ترتیب، محصولات کشاورزی براساس معیارهای بیرونی مانند ابعاد و وزن طبقه بندی می‌شوند. چنین عملکردی مبتنی بر دستگاه مکانیکی با تجهیزات کافی است.

به عنوان مثال، زمانی که قطر یا وزن محصولی مانند میوه یا سبزیجات، با مقادیر کمتر از آستانه شناسایی، اندازه گیری و تشخیص داده شود، به یک سطل ریخته می‌شود. وقتی مقادیر بالاتر باشد، به سادگی روی تسمه نقاله به قسمت بعدی منتقل می‌شود. سورترهای مکانیکی سریع و قابل اعتماد هستند. با این حال، محدودیت‌هایی نیز دارند بطور مثال آن‌ها فقط معیارهای عمومی را مورد بررسی قرار می‌دهند و کیفیت محصولات را بصورت خاص مورد بازبینی قرار نمی‌دهند.

جنبه‌های دیگری نیز وجود دارد که هنگام مرتب سازی و درجه بندی محصول کشاورزی باید مورد توجه قرار گیرد. یک نمونه، دستاوردهای روز است. امروزه بسیاری از مردم در محل‌های بزرگ زندگی می‌کنند، و فاصله زیادی با مراکز تولید و توزیع مستقیم محصولات زراعی و کشاورزی دارند، حتی ممکن است محل تولید بسیاری از محصولات مصرفی در خارج از کشور باشد. طی نمودن چنین مسافتی ماندگاری طولانی‌تر را می‌طلبد و زمان در اینجا عامل از بین رفتن و فاسد شدن بسیاری از محصولات خواهد بود. تنها میوه‌ها و سبزیجات با بالاترین کیفیت، بدون اینکه مدت زمان زیادی از رسیدن آن‌ها گذشته باشد و بدون هیچگونه ضربه خوردگی را می‌توان بصورت طولانی نگه داشت، بنابراین بخشی از محصولات زراعی، مدت زمان بیشتری در حین حمل و نقل و سالم باقی می‌مانند و برای فروش به مناطق دورتر مناسب هستند.

با بررسی دقیق ویژگی‌های ظاهری و درونی محصولات می‌توان نقایص آن‌ها را شناسایی کرده و محصولاتی که برای مصرف تازه مناسب‌اند را جدا کرده و مابقی را به بخش صنایع تبدیلی و تکمیلی منتقل کرد. اهمیت توجه به تمام ویژگی محصولات زراعی بسیار حیاتی است چرا که حتی نقص‌های جزئی می‌توانند به مرور گسترش یافته و علاوه بر از بین بردن میوه، میوه‌های مجاور را نیز خراب کنند و این مسئله تشخیص به موقع نواقص و یا آسیب‌های احتمالی را به یک قدم اساسی تبدیل می‌کند.

دستگاه‌های مخصوص سورت محصولات کشاورزی که به دستگاه سورتینگ دانه های کشاورزی در بازار شناخته شده اند، روز به روز درحال پیشرفت هستند. هدف سورتر شناسایی هرچه بیشتر مجموعه عیوب است. چنین نقایصی را می‌توان در قالب تغییرات رنگ، خراش‌های موضعی، برجستگی‌ها و اشکال نامنظم مشاهده کرد. امروزه بسیاری از سیستم‌ها  علاوه بر غربال کردن محصول براساس ویژگی‌های ظاهری، وزن، رنگ، اندازه قادر به بررسی ویژگی‌های درونی نیز هستند. با استفاده از دستگاه‌های جدیدتر می‌توان از خصوصیات درونی آن‌ها نیز آگاه شد. امروزه در سراسر جهان به کمک سیستم‌های تصویری مبتنی بر الگوریتم‌های خاص و تعریف شده، محصولات عیب یابی، دسته بندی، درجه بندی و تفکیک می شوند.

سورترها معمولاً از قبل توسط یک اپراتور متخصص تنظیم می‌شوند. هرچه مهارت و صبر متخصص بیشتر باشد، کیفیت تشخیص آن نیز بهتر خواهد بود. این یک چالش واقعی در صنعت است، زیرا درجه بندی و سورت بسته به مهارت‌های شخصی ممکن است متفاوت باشد حتی ممکن است نتایج منجر به ضرر و زیان و خسارت به اعتبار تولید کننده و یا توزیع کننده شود. بنابراین پیروی از معیارهای استاندارد جهانی در ارائه محصولاتی با کیفیت‌ و مورد پسند عموم جامعه نیازمند تخصص و تجربه بصورت توأمان است.

انواع سوتر بر اساس سورتر دانه‌های قابل سورت:

• دستگاه سورتر پسته برای سورت و مرتب سازی پسته ها که یکی از مهمترین پارامترها برای صادرات پسته به خارج از کشور می باشد. البته دستگاه سورتر آی سورتر به دلیل اینکه یک محصول کاملا بومی و ساخته شده توسط متخصصان بومی است؛ قادر به سورت انواع دانه های کشاورزی دیگر مانند بادام هندی، بادام درختی، فندق،انواع تخمه و … به کمک اختصاصی سازی می باشد.
• دستگاه سورتر برنج که برای به دست آوردن برنج مرغوب و یکدست بسیار کارآمد است.
• دستگاه سورتر گندم
• دستگاه سورتر میوه
• دستگاه سورتر چای